ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Διαλογισμός είναι η συνομιλία της ψυχής με τον εαυτό της*
―Πλάτωνας ―
Η ζωή είναι σύντομη, την κάνουμε συντομότερη σπαταλώντας αλόγιστα τον χρόνο.
— Βίκτωρ Ουγκώ --
Προσπάθησε να μη γίνεις ένας επιτυχημένος άνθρωπος, αλλά ένας άνθρωπος με αξίες.
— Άλμπερτ Άινσταϊν --
Για πολλά χρόνια άκουγα επιφανείς προσωπικότητες του επιχειρηματικού και του πολιτικού κόσμου να εκφωνούν λόγους στις τελετές αποφοίτησης των φοιτητών ΜΒΑ του INSEAD.** Το περιεχόμενο των λόγων αυτών ήταν εξαιρετικά ποικίλο, τονίζοντας κατά τη γνώμη μου το γεγονός ότι παρόλο που όλοι ζούμε κάτω από τον ίδιο ουρανό, δεν μοιραζόμαστε τους ίδιους ορίζοντες. Κάποιοι από τους ομιλητές είδαν αυτόν τον λόγο ως μια ευκαιρία να μιλήσουν για τις πολύ προσωπικές τους επιδιώξεις, άλλοι μίλησαν για τα πράγματα που έμαθαν με τα χρόνια, και υπήρχαν και εκείνοι, που όντας πιο ευαισθητοποιημένοι στις ανάγκες των φοιτητών, προσπάθησαν να εξακριβώσουν τις ανησυχίες των ακροατών. Από την προσωπική μου εμπειρία, εκείνο που οι περισσότεροι φοιτητές θα ήθελαν να ακούσουν στην τελετή αποφοίτησής τους είναι ένας σύντομος λόγος, μερικές βαθυστόχαστες σκέψεις που θα τους δώσουν την ευκαιρία να προβληματιστούν. Μόνο τότε μπορούν να προχωρήσουν στο πραγματικά σημαντικό θέμα: να βρίσκονται μαζί με την οικογένεια και τους φίλους τους και να γιορτάζουν τη χαρούμενη συγκυρία. Αλλά, αν υπάρχει ένα νήμα που τα ενώνει όλα αυτά ―τις ομιλίες και τις ανησυχίες των αποφοίτων για το επόμενο βήμα ―είναι το θέμα της ευτυχίας. Διότι όλοι ενδιαφερόμαστε για το πώς θα πετύχουμε μια ολοκληρωμένη και ευτυχισμένη ζωή. Αυτή η συνειδητοποίηση, σε μεγάλο
βαθμό, με ώθησε να γράψω αυτό το βιβλίο για την ευτυχία.
Ένα άλλο κίνητρο για το γράψιμο του συγκεκριμένου βιβλίου αποτέλεσε ένα σεμινάριο ηγετικού μάνατζμεντ, το οποίο δίνω μία φορά τον χρόνο σε ανώτερα στελέχη στο INSEAD. Μία από τις ερωτήσεις, τις οποίες θέτω σε αυτά τα διοικητικά στελέχη, είναι «Τι θα λέγατε σε περίπτωση που ήσασταν καλεσμένος να μιλήσετε σε μια τελετή αποφοίτησης;»
Παρόλο που οι απαντήσεις συνήθως ποικίλλουν, η απόκτηση της ευτυχίας αποτελεί μείζον θέμα σε πολλές από τις παρουσιάσεις τους.
Πολλά από τα ανώτερα στελέχη είχαν βιώσει μακρόχρονες περιόδους μεγάλης δυστυχίας σε διάφορα στάδια της ζωής και της σταδιοδρομίας τους. Για αυτούς, η συγκεκριμένη εργασία προσέφερε έναν τρόπο για να καταλάβουν τις αντιξοότητες της ζωής.
Τώρα, στη μέση ηλικία ή και αργότερα, πολλοί έχουν συνειδητοποιήσει ότι οι ίδιοι ήταν οι βασικοί υπαίτιοι της δικής τους δυστυχίας, αν και ασυνείδητα. Κάνοντας μια αναδρομή στο παρελθόν, συνειδητοποίησαν ότι μη έχοντας αρκετή αυτογνωσία για να κατανοήσουν ποιες δυνάμεις δεν αξιοποιούσαν, παγιδεύτηκαν μέσα σ’ έναν ιστό δυστυχίας.
Η αυτογνωσία και το κυνήγι της ευτυχίας είναι δύο άρρηκτα συνδεδεμένες έννοιες· όταν απουσιάζει η πρώτη, το δεύτερο οδηγείται σε αποτυχία. Και ακόμη, το δυσκολότερο πράγμα στη ζωή είναι το να γνωρίσεις τον εαυτό σου. Για πολλούς από εμάς, η μισή ζωή έχει περάσει προτού μάθουμε τι είναι και ποιοι είμαστε. Αυτό το δοκίμιο μπορεί να αποτελέσει μια προσπάθεια να προλάβουμε αυτή την αρνητική εμπειρία. Είναι μια προσπάθεια να βοηθηθούν οι άνθρωποι να πάρουν όσο περισσότερα μπορούν από τη ζωή τους με το να γίνουν «κύριοι» της δικής τους ζωής.
* ΣτΜ Προς Θεαίτητο, από τον ομώνυμο διάλογο του Πλάτωνα.
** Master in Bussiness Administration, INStitut Européen d’ADministration des Affaires», ή European Institute of Business Administration.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Σημείωμα του εκδότη................................................................... ix
Πρόλογος....................................................................................... xi
Υστερόγραφο στην ελληνική έκδοση......................................... xiv
1. Εισαγωγή....................................................................................3
2. Η ασύλληπτη ιδέα της ευτυχίας...............................................9
3. Η εξίσωση της ευτυχίας..........................................................15
4. Η κοσμοθεωρία μας.................................................................26
5. Αποδομώντας την ευτυχία......................................................36
6. Η επίτευξη της σωστής ισορροπίας.......................................50
7. Βάζοντας τα πράγματα σε προοπτική.....................................57
8. Αντιμετωπίζοντας το στρες....................................................63
9. Homo Ludens.............................................................................69
10. Η αναζήτηση της αυθεντικότητας........................................78
Πληροφορίες για τον συγγραφέα................................................93
Προτεινόμενη βιβλιογραφία........................................................97
―Πλάτωνας ―
Η ζωή είναι σύντομη, την κάνουμε συντομότερη σπαταλώντας αλόγιστα τον χρόνο.
— Βίκτωρ Ουγκώ --
Προσπάθησε να μη γίνεις ένας επιτυχημένος άνθρωπος, αλλά ένας άνθρωπος με αξίες.
— Άλμπερτ Άινσταϊν --
Για πολλά χρόνια άκουγα επιφανείς προσωπικότητες του επιχειρηματικού και του πολιτικού κόσμου να εκφωνούν λόγους στις τελετές αποφοίτησης των φοιτητών ΜΒΑ του INSEAD.** Το περιεχόμενο των λόγων αυτών ήταν εξαιρετικά ποικίλο, τονίζοντας κατά τη γνώμη μου το γεγονός ότι παρόλο που όλοι ζούμε κάτω από τον ίδιο ουρανό, δεν μοιραζόμαστε τους ίδιους ορίζοντες. Κάποιοι από τους ομιλητές είδαν αυτόν τον λόγο ως μια ευκαιρία να μιλήσουν για τις πολύ προσωπικές τους επιδιώξεις, άλλοι μίλησαν για τα πράγματα που έμαθαν με τα χρόνια, και υπήρχαν και εκείνοι, που όντας πιο ευαισθητοποιημένοι στις ανάγκες των φοιτητών, προσπάθησαν να εξακριβώσουν τις ανησυχίες των ακροατών. Από την προσωπική μου εμπειρία, εκείνο που οι περισσότεροι φοιτητές θα ήθελαν να ακούσουν στην τελετή αποφοίτησής τους είναι ένας σύντομος λόγος, μερικές βαθυστόχαστες σκέψεις που θα τους δώσουν την ευκαιρία να προβληματιστούν. Μόνο τότε μπορούν να προχωρήσουν στο πραγματικά σημαντικό θέμα: να βρίσκονται μαζί με την οικογένεια και τους φίλους τους και να γιορτάζουν τη χαρούμενη συγκυρία. Αλλά, αν υπάρχει ένα νήμα που τα ενώνει όλα αυτά ―τις ομιλίες και τις ανησυχίες των αποφοίτων για το επόμενο βήμα ―είναι το θέμα της ευτυχίας. Διότι όλοι ενδιαφερόμαστε για το πώς θα πετύχουμε μια ολοκληρωμένη και ευτυχισμένη ζωή. Αυτή η συνειδητοποίηση, σε μεγάλο
βαθμό, με ώθησε να γράψω αυτό το βιβλίο για την ευτυχία.
Ένα άλλο κίνητρο για το γράψιμο του συγκεκριμένου βιβλίου αποτέλεσε ένα σεμινάριο ηγετικού μάνατζμεντ, το οποίο δίνω μία φορά τον χρόνο σε ανώτερα στελέχη στο INSEAD. Μία από τις ερωτήσεις, τις οποίες θέτω σε αυτά τα διοικητικά στελέχη, είναι «Τι θα λέγατε σε περίπτωση που ήσασταν καλεσμένος να μιλήσετε σε μια τελετή αποφοίτησης;»
Παρόλο που οι απαντήσεις συνήθως ποικίλλουν, η απόκτηση της ευτυχίας αποτελεί μείζον θέμα σε πολλές από τις παρουσιάσεις τους.
Πολλά από τα ανώτερα στελέχη είχαν βιώσει μακρόχρονες περιόδους μεγάλης δυστυχίας σε διάφορα στάδια της ζωής και της σταδιοδρομίας τους. Για αυτούς, η συγκεκριμένη εργασία προσέφερε έναν τρόπο για να καταλάβουν τις αντιξοότητες της ζωής.
Τώρα, στη μέση ηλικία ή και αργότερα, πολλοί έχουν συνειδητοποιήσει ότι οι ίδιοι ήταν οι βασικοί υπαίτιοι της δικής τους δυστυχίας, αν και ασυνείδητα. Κάνοντας μια αναδρομή στο παρελθόν, συνειδητοποίησαν ότι μη έχοντας αρκετή αυτογνωσία για να κατανοήσουν ποιες δυνάμεις δεν αξιοποιούσαν, παγιδεύτηκαν μέσα σ’ έναν ιστό δυστυχίας.
Η αυτογνωσία και το κυνήγι της ευτυχίας είναι δύο άρρηκτα συνδεδεμένες έννοιες· όταν απουσιάζει η πρώτη, το δεύτερο οδηγείται σε αποτυχία. Και ακόμη, το δυσκολότερο πράγμα στη ζωή είναι το να γνωρίσεις τον εαυτό σου. Για πολλούς από εμάς, η μισή ζωή έχει περάσει προτού μάθουμε τι είναι και ποιοι είμαστε. Αυτό το δοκίμιο μπορεί να αποτελέσει μια προσπάθεια να προλάβουμε αυτή την αρνητική εμπειρία. Είναι μια προσπάθεια να βοηθηθούν οι άνθρωποι να πάρουν όσο περισσότερα μπορούν από τη ζωή τους με το να γίνουν «κύριοι» της δικής τους ζωής.
* ΣτΜ Προς Θεαίτητο, από τον ομώνυμο διάλογο του Πλάτωνα.
** Master in Bussiness Administration, INStitut Européen d’ADministration des Affaires», ή European Institute of Business Administration.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Σημείωμα του εκδότη................................................................... ix
Πρόλογος....................................................................................... xi
Υστερόγραφο στην ελληνική έκδοση......................................... xiv
1. Εισαγωγή....................................................................................3
2. Η ασύλληπτη ιδέα της ευτυχίας...............................................9
3. Η εξίσωση της ευτυχίας..........................................................15
4. Η κοσμοθεωρία μας.................................................................26
5. Αποδομώντας την ευτυχία......................................................36
6. Η επίτευξη της σωστής ισορροπίας.......................................50
7. Βάζοντας τα πράγματα σε προοπτική.....................................57
8. Αντιμετωπίζοντας το στρες....................................................63
9. Homo Ludens.............................................................................69
10. Η αναζήτηση της αυθεντικότητας........................................78
Πληροφορίες για τον συγγραφέα................................................93
Προτεινόμενη βιβλιογραφία........................................................97